Alzheimer: wspólny gen wyjaśnia, dlaczego niektóre leki zawodzą
Nowe spojrzenie na konkretny wariant genu może pomóc wyjaśnić, dlaczego niektóre leki na chorobę Alzheimera działają u niektórych osób, ale mogą nie działać u innych. Odkrycia wymagają bardziej spersonalizowanego podejścia do testów narkotykowych.
Na początku tego roku badanie prowadzone przez dr Kingę Szigeti, która jest dyrektorem Centrum Chorób Alzheimera i Zaburzeń Pamięci na Uniwersytecie w Buffalo w stanie Nowy Jork, wykazało kluczowy gen, który pomógł wyjaśnić, dlaczego niektóre leki na chorobę Alzheimera wykazały obiecujące w modelach zwierzęcych, ale zawiodły u ludzi.
Gen nazywa się CHRFAM7A i jest specyficzny dla ludzi, chociaż ma go tylko 75% ludzi. Jest to tak zwany gen fuzyjny - czyli fuzja między genem kodującym receptor neuroprzekaźnika acetylocholiny a rodzajem enzymu zwanym kinazą.
Acetylocholina odgrywa kluczową rolę w pamięci i uczeniu się, a naukowcy od dawna wiążą ją z rozwojem choroby Alzheimera.
Gen fuzyjny CHRFAM7A koduje „nikotynowy receptor acetylocholiny a7”, ale ponieważ robi to tylko u ludzi, leki ukierunkowane na receptor alfa-7 okazały się skuteczne w przedklinicznych modelach zwierzęcych, ale nie w modelach ludzkich.
Poprzednie badanie przeprowadzone przez dr Szigeti i jej zespół wykazało, że CHRFAM7A ma wpływ modulujący na wychwyt białka beta-amyloidu, co jest cechą charakterystyczną choroby Alzheimera. Jednak to poprzednie badanie dotyczyło kultur tkankowych.
W ostatnich badaniach dr Szigeti i jej zespół przyjrzeli się, jak ten gen wpływa na skuteczność leków u ludzi.
Naukowcy zaprezentowali swoje odkrycia na Międzynarodowa konferencja Stowarzyszenia Alzheimera, która odbyła się w Los Angeles w Kalifornii.
Gene wyjaśnia, dlaczego niektóre leki zawodzą
Dr Szigeti wyjaśnia, że gen CHRFAM7A występuje w dwóch wariantach: funkcjonalnym i nie ulegającym translacji na białko. „To dzieli populację od 1 do 3 na nie-nosicieli i nosicieli” - mówi badacz.
Wyjaśnia również, że 3 z 4 leków na chorobę Alzheimera, które są obecnie dostępne, celują we wszystkie receptory acetylocholiny.
Jednak leki, które byłyby specyficznie ukierunkowane na receptor alfa-7 acetylocholiny, jak dotąd zawiodły u ludzi.
„Ponieważ ten ludzki gen fuzyjny nie był obecny w modelach zwierzęcych i systemach badań przesiewowych używanych do identyfikacji leków, 75% pacjentów z chorobą Alzheimera, którzy są nosicielami tego genu, ma mniejsze szanse na odniesienie korzyści i dlatego znajduje się w niekorzystnej sytuacji”
Dr Kinga Szigeti
„Może to wyjaśniać lukę w tłumaczeniach” - kontynuuje.
Dlaczego potrzebujemy bardziej spersonalizowanych leków
„W tym badaniu porównaliśmy wpływ inhibitorów cholinoesterazy u pacjentów, którzy nosili lub nie nosili tego genu” - mówi dr Szigeti.
Zespół wykorzystał dane z 10-letniego badania kohortowego przeprowadzonego przez konsorcjum badawczo-opiekuńcze Texas Alzheimer’s Research and Care Consortium, w którym wzięło udział 345 osób z chorobą Alzheimera.
„Osoby, które nie mają genu [CHRFAM7A], lepiej reagują na dostępne obecnie leki” - informuje dr Szigeti. „Nasza praca potwierdza, że Alpha 7 jest bardzo ważnym celem w leczeniu choroby Alzheimera, ale podczas testowania nowych leków należy stosować właściwy model - model ludzki” - dodaje.
Innymi słowy, jeden lek może działać dobrze u 25% osób z chorobą Alzheimera, ale zawodzić u pozostałych 75% i odwrotnie. Sugeruje to, że w leczeniu choroby Alzheimera i badaniach przesiewowych pod kątem potencjalnych nowych leków konieczne jest bardziej spersonalizowane podejście.
„Te badania dowodzą słuszności koncepcji, że skoro różne mechanizmy działają w chorobie Alzheimera u różnych pacjentów, musimy opracować bardziej spersonalizowane terapie, które okażą się skuteczniejsze u poszczególnych osób”.
Dr Kinga Szigeti
Naukowcy podkreślają fakt, że ich badanie jest jedynie dowodem słuszności koncepcji z własnymi ograniczeniami i że naukowcy muszą przeprowadzić randomizowane, podwójnie ślepe próby, aby potwierdzić wyniki.
