Wszystko, co musisz wiedzieć o zaburzeniach równowagi chemicznej w mózgu
Brak równowagi chemicznej w mózgu występuje, gdy dana osoba ma za mało lub za dużo pewnych neuroprzekaźników.
Neuroprzekaźniki to przekaźniki chemiczne, które przekazują informacje między komórkami nerwowymi. Przykłady neuroprzekaźników obejmują serotoninę, dopaminę i norepinefrynę.
Ludzie czasami nazywają serotoninę i dopaminę „hormonami szczęścia” ze względu na rolę, jaką odgrywają w regulowaniu nastroju i emocji.
Popularna hipoteza głosi, że zaburzenia zdrowia psychicznego, takie jak depresja i lęk, rozwijają się w wyniku zaburzeń równowagi chemicznej w mózgu.
Chociaż ta teoria może zawierać trochę prawdy, stwarza ryzyko nadmiernego uproszczenia chorób psychicznych. W rzeczywistości zaburzenia nastroju i choroby psychiczne to bardzo złożone schorzenia, które dotykają 46,6 miliona dorosłych mieszkających w samych Stanach Zjednoczonych.
W tym artykule omawiamy schorzenia powiązane z brakiem równowagi chemicznej w mózgu, mitami związanymi z tą teorią, możliwymi opcjami leczenia oraz momentem wizyty u lekarza.
Mity
To popularny mit, że zaburzenia równowagi chemicznej w mózgu są wyłącznie odpowiedzialne za wywoływanie chorób psychicznych.
Chociaż wydaje się, że brak równowagi chemicznej w mózgu ma związek z zaburzeniami nastroju i stanami zdrowia psychicznego, naukowcy nie udowodnili, że brak równowagi chemicznej jest początkową przyczyną tych stanów.
Inne czynniki, które przyczyniają się do schorzeń psychicznych, obejmują:
- genetyka i historia rodziny
- doświadczenia życiowe, takie jak historia przemocy fizycznej, psychicznej lub emocjonalnej
- posiadanie historii zażywania alkoholu lub nielegalnych narkotyków
- przyjmowanie niektórych leków
- czynniki psychospołeczne, takie jak okoliczności zewnętrzne, które prowadzą do poczucia izolacji i samotności
Podczas gdy niektóre badania zidentyfikowały powiązania między wyraźnymi zaburzeniami równowagi chemicznej a określonymi schorzeniami psychicznymi, naukowcy nie wiedzą, w jaki sposób ludzie przede wszystkim rozwijają nierównowagę chemiczną.
Obecne testy biologiczne również nie mogą wiarygodnie zweryfikować stanu zdrowia psychicznego. Dlatego lekarze nie diagnozują schorzeń psychicznych poprzez badanie zaburzeń równowagi chemicznej w mózgu. Zamiast tego stawiają diagnozę na podstawie objawów danej osoby i wyników badania fizykalnego.
Jakie warunki są związane z brakiem równowagi chemicznej?
Badania powiązały nierównowagę chemiczną z niektórymi schorzeniami psychicznymi, w tym:
Depresja
Depresja, zwana także depresją kliniczną, to zaburzenie nastroju, które wpływa na wiele aspektów życia człowieka, od myśli i uczuć po nawyki związane ze snem i jedzeniem.
Chociaż niektóre badania łączą brak równowagi chemicznej w mózgu z objawami depresji, naukowcy twierdzą, że nie jest to cały obraz.
Na przykład naukowcy podkreślają, że gdyby depresja była spowodowana wyłącznie brakiem równowagi chemicznej, terapie ukierunkowane na neuroprzekaźniki, takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), powinny działać szybciej.
Objawy depresji są bardzo różne u poszczególnych osób, ale mogą obejmować:
- utrzymujące się uczucie smutku, beznadziejności, niepokoju lub apatii
- uporczywe poczucie winy, bezwartościowości lub pesymizm
- utrata zainteresowania dotychczas przyjemnymi zajęciami lub hobby
- trudności z koncentracją, podejmowaniem decyzji lub zapamiętywaniem rzeczy
- drażliwość
- niepokój lub nadpobudliwość
- bezsenność lub zbyt dużo snu
- zmiany apetytu i masy ciała
- fizyczne bóle, skurcze lub problemy trawienne
- myśli samobójcze
Depresja może się rozwinąć w każdym wieku, ale objawy zwykle pojawiają się, gdy dana osoba jest nastolatką lub ma 20 i 30 lat. Kobiety częściej niż mężczyźni doświadczają depresji.
Istnieje wiele różnych rodzajów depresji. Obejmują one:
- duże zaburzenie depresyjne (MDD)
- trwałe zaburzenie depresyjne
- depresja psychotyczna
- depresja poporodowa
- sezonowe zaburzenie afektywne (SAD)
Dramatyczne zmiany hormonalne, które zachodzą po porodzie, należą do czynników, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia depresji poporodowej u kobiety. Według Narodowego Instytutu Zdrowia Psychicznego 10–15% kobiet doświadcza depresji poporodowej.
Zaburzenie afektywne dwubiegunowe
Choroba afektywna dwubiegunowa to zaburzenie nastroju, które powoduje naprzemiennie okresy manii i depresji. Okresy te mogą trwać od kilku dni do kilku lat.
Mania odnosi się do stanu posiadania nienormalnie wysokiej energii. Osoba doświadczająca epizodu maniakalnego może wykazywać następujące cechy:
- uczucie uniesienia lub euforii
- mając niezwykle wysoki poziom energii
- uczestniczenie w kilku działaniach jednocześnie
- pozostawiając niedokończone zadania
- mówić niezwykle szybko
- pobudzenie lub rozdrażnienie
- często wchodząc w konflikt z innymi
- angażowanie się w ryzykowne zachowania, takie jak hazard lub picie nadmiernych ilości alkoholu
- skłonność do kontuzji fizycznych
Ciężkie epizody manii lub depresji mogą powodować objawy psychotyczne, takie jak urojenia i halucynacje.
Osoby z chorobą afektywną dwubiegunową mogą odczuwać wyraźne zmiany nastroju i poziomu energii. Mogą mieć zwiększone ryzyko nadużywania substancji i większą częstość występowania niektórych schorzeń, takich jak:
- migrenowe bóle głowy
- choroba tarczycy
- choroba serca
- cukrzyca
- otyłość lub nadmierna utrata masy ciała
Dokładna przyczyna choroby afektywnej dwubiegunowej pozostaje nieznana.Naukowcy uważają, że zmiany w receptorach dopaminy - powodujące zmiany poziomu dopaminy w mózgu - mogą przyczyniać się do objawów choroby afektywnej dwubiegunowej.
Niepokój
Wiele osób od czasu do czasu odczuwa niepokój, gdy stają w obliczu znaczących zmian w życiu, problemów w domu lub ważnych projektów w pracy.
Jednak osoby z zaburzeniami lękowymi często doświadczają uporczywego lęku lub nadmiernego niepokoju, który pogarsza się w odpowiedzi na stresujące sytuacje.
Według autorów artykułu przeglądowego z 2015 roku, dowody z badań neuronaukowych sugerują, że neuroprzekaźnik kwasu gamma-aminomasłowego (GABA) może odgrywać kluczową rolę w zaburzeniach lękowych.
Neuroprzekaźnik GABA zmniejsza aktywność neuronalną w ciele migdałowatym, które jest częścią mózgu, która przechowuje i przetwarza informacje emocjonalne.
GABA nie jest jedynym neuroprzekaźnikiem, z którym związane są zaburzenia lękowe. Inne neuroprzekaźniki, które mogą przyczyniać się do tych zaburzeń, obejmują:
- serotonina
- endokannabinoidy
- oksytocyna
- hormon uwalniający kortykotropinę
- peptydy opioidowe
- neuropeptyd Y
Leczenie
Lekarze mogą przepisać grupę leków zwanych psychotropami, aby przywrócić równowagę stężenia określonych neurochemikaliów w mózgu.
Lekarze stosują te leki w leczeniu szeregu schorzeń psychicznych, w tym depresji, lęku i choroby afektywnej dwubiegunowej.
Przykłady leków psychotropowych obejmują:
- Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), takie jak fluoksetyna (Prozac), citalopram (Celexa) i sertralina (Zoloft).
- Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI), w tym wenlafaksyna (Effexor XR), duloksetyna (Cymbalta) i desvenlafaksyna (Pristiq).
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TCA), takie jak amitryptylina (Elavil), dezypramina (Norpramin) i nortryptylina (Pamelor).
- Benzodiazepiny, w tym klonazepam (Klonopin) i lorazepam (Ativan).
Według badań z 2017 roku leki przeciwdepresyjne łagodziły objawy u około 40–60% osób z umiarkowaną do ciężkiej depresją w ciągu 6–8 tygodni.
Podczas gdy niektórzy ludzie odczuwają zmniejszone objawy w ciągu kilku tygodni, czasami może minąć kilka miesięcy, zanim inni odczują skutki.
Różne leki psychotropowe mają różne skutki uboczne. Ludzie mogą omówić korzyści i zagrożenia związane z tymi lekami ze swoim lekarzem.
Skutki uboczne leków psychotropowych mogą obejmować:
- suchość w ustach
- ochrypły głos
- bóle głowy
- zawroty głowy
- zmniejszone libido
- nasilenie objawów
- myśli samobójcze
Zapobieganie samobójstwom
- Jeśli znasz kogoś, kto jest bezpośrednio narażony na samookaleczenie, samobójstwo lub zranienie innej osoby:
- Zadzwoń pod numer 911 lub lokalny numer alarmowy.
- Pozostań z tą osobą do czasu przybycia fachowej pomocy.
- Usuń wszelką broń, lekarstwa i inne potencjalnie szkodliwe przedmioty.
- Słuchaj osoby bez oceniania.
- Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, ma myśli samobójcze, pomocna może być gorąca linia zapobiegawcza. National Suicide Prevention Lifeline jest dostępna 24 godziny na dobę pod numerem 1-800-273-8255.
Kiedy iść do lekarza
Lęk i zmiany nastroju mogą mieć różne przyczyny.
Objawy te nie powinny wywoływać niepokoju, jeśli są łagodne i ustępują w ciągu kilku dni.
Jednak ludzie mogą chcieć rozważyć rozmowę z lekarzem lub przeszkolonym specjalistą w zakresie zdrowia psychicznego, jeśli codziennie odczuwają objawy emocjonalne, poznawcze lub fizyczne przez ponad 2 tygodnie.
Podsumowanie
Zdrowie psychiczne jest złożone i wielopłaszczyznowe, a wiele czynników może wpływać na samopoczucie psychiczne danej osoby.
Chociaż brak równowagi chemicznej w mózgu może nie powodować bezpośrednio zaburzeń zdrowia psychicznego, leki wpływające na stężenie neuroprzekaźników mogą czasami przynieść ulgę w objawach.
Osoby, które odczuwają oznaki i objawy problemów ze zdrowiem psychicznym przez ponad 2 tygodnie, mogą chcieć porozmawiać z lekarzem.
